معنی کلمه مسخ چیست

تبدیل صورت انسانی به صورت حیوانی را مسخ گویند. کیفیت آن به این‌صورت است که انسان‌ها در اثر تکرار عملی، صورتی از صور ملکات را کسب می‌کنند؛[3] یعنی بر اثر کارهای نیک و مخلصانه، انسان به سمت نفس ملکوتی حرکت می‌کند و بر عکس با انجام کارهای زشت و ناپسند، به سوی ملکۀ آن کار ناپسند حرکت می‌کند. در بسیاری از روایات اخلاقی، عصبانیت به آتش تشبیه شده است.[4] یا در قرآن مجید، حقیقت خوردن مال یتیم به آتش تعبیر شده است.[5] اینها مجاز و استعاره نیست، بلکه حقیقت این گناهان است که توسط قرآن و پیامبران راست‌گو بیان شده است.

در نتیجه، اگر کسی در گناه غوطه‌ور شود، حقیقت این گناهان می‌تواند به صورت ملکه‌ای در نفس او درآید که حتی با آن ملکه در روز قیامت محشور شود. از امام باقر(ع) نقل شده است: “کسانی که خدا و رسولش را تکذیب کنند، در روز قیامت به صورت میمون و خوک از قبرهای‌­شان بلند شده و محشور می‌شوند”.[6] “از طرفِی هیچ دلیلی نداریم که نفسانیات و صورت‌های نفسانی، همان‌طور که در آخرت مجسم می‌شوند، در دنیا نیز از باطن به ظاهر درنیامده و مجسم نشوند”.[7] “در مسئلۀ مسخ، انسان تبدیل به حیوان نمی‌شود، بلکه بر روی صورت انسانی، صورت حیوانی قرار می‌گیرد، پس مسخ شده، انسان مسخ شده است، نه مسخ شده‌ای فاقد انسانیت”.[8]

این مطلب را دلایل دیگر نیز تأیید می‌کند؛ زیرا همان‌طور که گفته شد مسخ برای عذاب کردن عده‌ای گنه‌کار است.

پیامبر اکرم(ص) می‌فرماید: “خداوند، امت‌هایی را به دلیل سرپیچی از اوصیا و امامان بعد از انبیا مسخ کرد”،[9] پس اگر قرار است عذاب الاهی شامل آنها شود، باید انسانیت خود را درک کرده و صورتی از حیوانیت بر آنها تسلط یابد و وقتی عذاب در این باره صدق می‌کند که متوجه شوند انسان هستند، ولی به صورت خوک یا میمون در آمده‌اند.

در این باره از امام رضا(ع) روایت شده است: “خداوند انسان‌های مسخ شده را عبرت و پندی برای مردم قرارداد و دلیل بر این‌که کسانی هستند که در صورت خلقی‌شان تبدیلی ایجاد شده است و در این مسخ شباهتی از انسان قرار داد تا فهمیده شود اینها انسان‌های مورد غضب اویند”؛[10] یعنی هم خودشان می‌فهمند که انسان‌اند و هم دیگران آنها را می‌شناسند و این مسخ بر صورت انسانی آنها تسلط پیدا کرده است.

در روایتی از امام زین العابدین(ع) چنین آمده است: “بعد از گناهی که یهودیان در روز شنبه کردند و از دستور خداوند مبنی بر ممنوعیت صید ماهی در روز شنبه سرپیچی کردند، خداوند آنها را به صورت میمون‌هایی درآورد”. “محققاً دانسته‌اید جماعتی از شما را که عصیان ورزیدند و حرمت شنبه را نگاه نداشتند، گفتیم بوزینه شوید دور از قرب حق”.[11] عده‌ای از مؤمنان که در شهرهای مجاور بودند برای دیدن آنها آمدند. عده‌ای از آنها که قبلاً این گناه‌کاران را می‌شناختند بعد از دیدن چهره عوض شده آنها، دوباره آنها را می‌شناختند و می‌گفتند: تو فلانی پسر فلانی نیستی؟! آن میمون هم با اشک ریزان و با حرکت سر خود جواب می‌داد که بله”.[12]

انواع مسخ

اکثر مفسران، مسخی را که در قرآن در مورد بوزینه و خوک شدن افراد آمده است، مسخ حقیقی می‌دانند؛ یعنی شخص واقعاً به صورت میمون و خوک درآمده است، اما در این میان عده بسیار کمی از مفسران اهل‌سنت؛ مانند شیخ محمد عبده و دیگران این نوع مسخ را، مسخ در طبع می‌دانند، مثل این آیۀ قرآن که می‌فرماید: “کمثل الحمار یحمل اسفارا”،[13] که فرد مورد خطاب به صورت حمار درنیامده، ولی چنین طبیعتی دارد و برتر از آن نیست.[14]

سرانجام مسخ شد‌گان

آیا انسان‌هایی که مسخ شدند، در همان صورت مسخ شده نیز تولید مثل داشته و تا امروز باقی هستند؟

جواب این سؤال از عهدۀ علوم تجربی و ژنتیک خارج است، و اصولاً این علوم، توانایی اثبات مسائلی از این قبیل را ندارند؛ زیرا اگر انسان‌های مسخ شده باقی مانده باشند، به صورت میمونی شبیه دیگر میمون‌ها هستند و اگر هم اختلافاتی در بعضی از میمون‌ها با دیگر هم‌جنس‌های‌شان ثابت شود، دلیلی بر ادامۀ نسل مسخ شدگان نیست.

اما در روایات اهل‌بیت‌(ع) به این موضوع اشاره شده است. امام علی بن الحسین(ع) می‌فرماید: “مسخ شدگان تا سه روز زنده بودند، سپس خداوند باران و بادی فرستاد و همه را به دریا انداخت، هیچ مسخ شده­‌ای بعد از سه روز زنده نمانده است، و این حیواناتی که اکنون به شکل آنها می‌بینید، فقط شبیه آنان هستند نه آن‌که خود آنان و یا از نسل آنان باشند”.[15] و اگر در بعضی از روایات علت حرمت گوشت سگ و خوک و میمون را مسخ شدن آنها نام می‌برد، منظورش این نیست که از نسل آنان هستند، بلکه “به دلیل مضراتی که گوشت آنان دارد و به جهت تعظیم عقوبت خداوند بر عده‌ای که به این شکل در آمده‌اند می‌باشد، تا مردم با این‌گونه حیوانات انس نگیرند و عذاب الاهی را سبک نشمارند”.[16]

[1]. ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج ‏3، ص 55، بیروت، دار صادر، چاپ سوم، 1414ق.

[2]. برای آگاهی بیشتر، ر. ک: طباطبائی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه، موسوی همدانی، سید محمد باقر، ج 1، ص 310 – 315، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، 1374ش.

[3]. همان، ص 311.

[4]. نراقی، ملا احمد، معراج السعادة، فصل در مذمت غضب، ص 172.

[5]. نساء، 10.

[6]. قمی، شیخ عباس، سفینة البحار، ج 4، ص 377.

[7]. المیزان، ج 1، ص 311.

[8] همان.

[9]. سفینة البحار، ج 4، ص 376.

[10]. عروسی حویزی، عبد علی بن جمعه، تفسیر نور الثقلین، تحقیق، رسولی محلاتی، سید هاشم، ج 1، ص 86، قم، اسماعیلیان، چاپ چهارم، 1415ق.

[11]. «وَ لَقَدْ عَلِمْتُمُ الَّذینَ اعْتَدَوْا مِنْکُمْ فِی السَّبْتِ فَقُلْنا لَهُمْ کُونُوا قِرَدَةً خاسِئین». بقره، 65.

[12]. فیض کاشانی، ملا محسن، تفسیر الصافی، تحقیق، اعلمی، حسین، ج ‏2، ص 247، تهران، الصدر، چاپ دوم، 1415ق.

[13]. جمعه، 5.

[14]. مغنیه، محمد جواد، تفسیر الکاشف، ج 1، ص 121، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ اول، 1424ق.

[15]. تفسیر الصافی، ج ‏2، ص 247.

[16]. سفینة البحار، ج 4، ص 375.

آخرین پرسش ها و پاسخ ها را همه روزه در ایمیل خود مطالعه کنید

ما 12242 مهمان و بدون عضو آنلاین داریم

کلیه حقوق مادی و معنوی این سایت محفوظ و استفاده از مطالب آن تنها با ذکر منبع مجاز است.

هدانا – سيري در معارف هدايت بخش اهل البيت عليهم السلام

فهرست این نوشتار:

پرسش
کیفیت مسخ شدن برخی انسان‌ها که در قران نیز به آن اشاره شده است، چگونه است و آیا حیوانات فعلی، همان انسان‌های مسخ شده هستند؟

پاسخ اجمالی:

معنی کلمه مسخ چیست

«مسخ» در لغت به معنای تبدیل شدن از صورتی به صورت زشت تر است و در اصطلاح قرآنی و روایی به نوعی عذاب گفته می شود که بر اشخاص و امت های گناهکار (گناهان خاص) نازل می شود.

انسان های مسخ شده به صورت حیوان (میمون، بوزینه و…) هستند؛ یعنی صورت حیوانی گناهی که انجام داده در همین دنیا بر روی صورت انسانی او قرار می گیرد و تبدیل به انسان مسخ شده یا به تعبیر ساده تر انسان حیوان صورت می شود.

اکثر مفسرین، مسخی را که در قرآن آمده است، مسخ حقیقی می دانند؛ یعنی شخص واقعاً به صورت حیوان در می آید، اما در این میان عده ی کمی از مفسران اهل سنت این نوع مسخ را، مسخ در طبع می دانند؛ یعنی فرد مورد نظر به صورت حیوان درنیامده ولی چنین طبیعتی را دارد و برتر از آن نیست.

علت مسخ شدن عده ای، گناهان آنان و جنبه عبرت آموزی این عذاب است و از روایات استفاده می شود مسخ شده ها پس از چند روز از بین می روند و حیوانات امروزی همان نسل اصلی حیوانات هستند و نه از نسل انسان های مسخ شده.

 
پاسخ تفصیلی:

«مسخ» در لغت به معنای تبدیل شدن از صورتی به صورت زشت تر است[1] اما در قرآن و معارف اسلامی به نوعی عذاب گفته می شود که خداوند به طور معجزه در مورد عده ای از مردم و امت های پیشین اعمال کرده است و آثار معجزه مانند تنبیه مردم، عبرت گرفتن و دیدن عاقبت سوء گناهکاران از آن حاصل می شود.[2]

پاسخ سوال های زیر مطلب را روشن تر خواهد کرد:

 

تبدیل صورت انسانی به صورت حیوانی را مسخ گویند و کیفیت آن به این صورت است که انسان ها در اثر تکرار عملی، صورتی از صور ملکات را کسب می کنند؛[3] یعنی بر اثر کارهای نیک و مخلصانه، انسان به سمت نفس ملکوتی حرکت می کند و بر عکس با انجام کارهای زشت و ناپسند، به سوی ملکه ی آن کار ناپسند حرکت می کند. در بسیاری از روایات اخلاقی، عصبانیت به آتش تشبیه شده است[4] و یا در قرآن مجید، حقیقت خوردن مال یتیم به آتش تعبیر شده است.[5] اینها مجاز و استعاره نیست، بلکه حقیقت این گناهان است که توسط کتاب صادق و پیامبران راستگو بیان شده است.

 

در نتیجه اگر کسی در گناه غوطه ور شود، حقیقت این گناهان می تواند به صورت ملکه ای در نفس او درآید که حتی با آن ملکه در روز قیامت محشور شود. از امام باقر (ع) روایت شده است که فرمود: «کسانی که خدا و رسولش را تکذیب کنند، در روز قیامت به صورت میمون و خوک از قبرهای­شان بلند شده و محشور می شوند.»[6]«از طرفِی هیچ دلیلی نداریم که نفسانیات و صورت های نفسانی، همان طور که در آخرت مجسم می شوند در دنیا نیز از باطن به ظاهر درنیامده و مجسم نشوند».[7]«در مسئله ی مسخ، انسان تبدیل به حیوان نمی شود بلکه بر روی صورت انسانی، صورت حیوانی قرار می گیرد، پس مسخ شده، انسان مسخ شده است نه مسخ شده ای فاقد انسانیت.»[8]

این مطلب را دلایل دیگر نیز تأیید می کند، زیرا همان طور که گفته شد مسخ برای عذاب کردن عده ای گنه کار است.

پیامبر اکرم (ص) می فرمایند: «خداوند، امت هایی را به خاطر سرپیچی از اوصیا و امامان بعد از انبیا مسخ کرد»[9]،پس اگر قرار است عذاب الهی شامل آن ها شود، باید انسانیت خود را درک کرده و صورتی از حیوانیت بر آنها تسلط یابد و وقتی عذاب در این باره صدق می کند که متوجه شوند انسان هستند ولی به صورت خوک یا میمون در آمده اند.

 

در این باره از امام رضا (ع) روایت شده است: «خداوند انسان های مسخ شده را عبرت و پندی برای مردم قرارداد و دلیل بر اینکه کسانی هستند که در صورت خلقی شان تبدیلی ایجاد شده است، و در این مسخ شباهتی از انسان قرار داد تا فهمیده شود این ها انسان های مورد غضب اویند»[10]؛ یعنی هم خودشان می فهمند که انسانند و هم دیگران آنها را می شناسند و این مسخ بر صورت انسانی آنها تسلط پیدا کرده است.

 

در روایتی از امام زین العابدین (ع) چنین آمده است: «بعد از گناهی که یهودیان در روز شنبه کردند و از دستور خداوند مبنی بر ممنوعیت صید ماهی در روز شنبه سرپیچی کردند، خداوند آنها را به صورت میمون هایی درآورد: “محققاً دانسته اید جماعتی از شما را که عصیان ورزیدند و حرمت شنبه را نگاه نداشتند، گفتیم بوزینه شوید دور از قرب حق“[11]، عده ای از مؤمنان که در شهرهای مجاور بودند برای دیدن آنها آمدند. عده ای از آنها که قبلاً این گناه­کاران را می شناختند بعد از دیدن چهره عوض شده ی آنها، دوباره آنها را می شناختند و می گفتند: تو فلانی پسر فلانی نیستی، آن میمون هم با اشک ریزان و با حرکت سر خود جواب می داد که بله.»[12]

 

اکثر مفسرین، مسخی را که در قرآن در مورد بوزینه و خوک شدن افراد آمده است، مسخ حقیقی می دانند؛ یعنی شخص واقعاً به صورت میمون و خوک درآمده است، اما در این میان عده ی بسیار کمی از مفسران اهل سنت مانند شیخ محمد عبده[از علمای اهل سنت] و دیگران این نوع مسخ را، مسخ در طبع می دانند، مثل این آیه ی قرآن که می فرماید: «کمثل الحمار یحمل اسفارا»، که فرد مورد خطاب به صورت حمار درنیامده ولی چنین طبیعتی دارد و برتر از آن نیست.[13]

 

جواب این سؤال از عهده ی علوم تجربی و ژنتیک خارج است و اصولاً این علوم، توانایی اثبات مسائلی از این قبیل را ندارند. زیرا اگر انسان های مسخ شده باقی مانده باشند به صورت میمونی شبیه دیگر میمون ها هستند و اگر هم اختلافاتی در بعضی از میمون ها با دیگر هم جنس های شان ثابت شود دلیلی بر ادامه نسل مسخ شدگان نیست.

اما در روایات اهل بیت (ع) به این موضوع اشاره شده است؛ امام علی بن الحسین(ع) می فرمایند: «مسخ شدگان تا سه روز زنده بودند،سپس خداوند باران و بادی فرستاد و همه را به دریا انداخت، هیچ مسخ شده ­ای بعد از سه روز زنده نمانده است و این حیواناتی که اکنون به شکل آنها می بینید، فقط شبیه آنانند نه آنکه خود آنان و یا از نسل آنان باشند.»[14] و اگر در بعضی از روایات علت حرمت گوشت سگ و خوک و میمون را مسخ شدن آنها نام می برد، منظورش این نیست که از نسل آنان اند، بلکه «به خاطر مضراتی که گوشت آنان دارد و به خاطر تعظیم عقوبت خداوند بر عده ای که به این شکل در آمده اند می باشد تا مردم با این گونه حیوانات انس نگیرند و عذاب الهی را سبک نشمارند.»[15]

– مدرس حوزه (فلسفه و کلام اسلامی) و بنیانگذار سایت هدانا؛
– تحصیل در محضر جمعی از مراجع عظام تقلید؛
– مشاور خانواده و مدرس مهارت های زندگی اسلامی

– هدانا برآیند فعالیتی گروهی با نظارت دقیق، برای معرفی مطالب خوب دینی به شماست، امیدواریم این توفیق را داشته باشیم به عنوان یک منبع به روز و قابل اعتماد دسترسی به معارف اهل البیت(علیهم السلام) را برای شما مخاطبان عزیز و گرامی در حوزه های مختلف معرفتی ساده و کاربردی تر کنیم.

مطلب قبلی:

مراسم ختم انعام چگونه است

مطلب بعدی:

پاسخ آیت الله بهجت به پرسش آیا با موسیقی می توان به خدا و معنویت رسید

دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط سایت هدانا منتشر خواهد شد.

آدرس ایمیل شما به صورت عمومی نشان داده نخواهد شد.

معنی کلمه مسخ چیست

ویژه روز:

احضار روح در بیان آیت الله بهجت(ره)/ چرا ارواح اطلاع دقیقی…

وَلَا تَقْرَبُوا الزِّنَا؛ به زنا نزدیک نشوید!

نجوم و اثبات وجود خداوند

 

دریافت بهترین اخبار ومقالات هدانا

مشاوره خانواده و سبک زندگی:

تفاوت روابط اجتماعی دختران و پسران و حدود آن

عذاب وجدان بخاطر رابطه جنسی

قطع شدن ارتباط و خراب شدن روحیه

فلسفه رنج و سختی چیست+ فیلم پاسخ حجت الاسلام پناهیان

جاذبه های زندگی مشترک

حق نامگذاری فرزند با پدر است یا مادر؟

توصیه برای مطالعه شما:

امام خمینی: اگر بنا باشد که انسان به اسم روزه دهان را از مطعومات ببندد و به غیبت مردم باز کند؛ چنین روزه داری آداب مجلس…

تاثیر غذا بر جنین در اسلام

چرا ازدواج با محارم حرام است

حجاب در غرب/ «جنبش عفاف» جنبش تازه نسل جدید آمریکایی

خواص زرشک در طب سنتی/ خواص زرشک برای قاعدگی

روش علامه طباطبایی در تفسیر المیزان، گفتاری از آیت الله مصباح یزدی

مطالب تصادفی احکام:

اصلاح ابرو و آرايش زن در ايام عزاداري

تقسیم ارث شوهر و اموالی که زن با درآمد خود خریده

حکم نماز در قطار و هواپيمای در حال حركت

حکم انجام دو عمره در یک ماه قمری

خوردن روزه بنا بر گفته کسی که گفته اذان مغرب شده

دادن قرآن به کافر چه حکمی دارد

| فارسی | العربیة | اردو | English |

| تمامی حقوق شرعاً و قانوناً برای تیم هدانا محفوظ می باشد و نقل مطالب با ذكر منبع سبب امتنان است. © کپی رایت – هدانا HADANA.IR |

دانلود اپلیکیشن هدانا

مشاوره خانواده

کانال ایتا

کانال سروش

0