خواص دارویی و گیاهی
گل محمدی یا گل سرخ (نام علمی: Rosa damascena) نام نوعی گل رز است که از آن گلاب می‌گیرند. این گونه از رز مقاومت بالایی در مقابل کم‌آبی دارد و در شهرهای بزرگ به خوبی رشد میکند.
گل محمدی درختچه ای برگ‌ریز است که ارتفاع آن به ۲.۲ متر نیز می رسد و شاخه های آن با خارهای تیز و محکمی حفاظت می شود. گل محمدی طیف رنگی از صورتی روشن و متوسط تا سرخ روشن دارد.
این گل بومی رشته کوههای ایران مرکزی و البرز است.[نیازمند منبع]
گل محمدی از دیرباز در ایران کشت می‌شده‌است ولی از آنجایی که عصاره و گلاب آن از دمشق به اروپا می‌رفته اروپاییان آن را رز دمشقی می‌نامیدند. گل محمدی از تیرهٔ رزاسه و قسمت قابل مصرف آن گل و غنچهٔ خشک یا تازهٔ آن است.
ایران، ترکیه، هند، عربستان و افغانستان کشورهای هستند که در بخش‌های مرتبط با روغن گیری و عطر گیری از گل محمدی در حال فعالیت هستند.
پیشینهٔ پرورش گل محمدی مربوط به دوران هخامنشی و در استان فارس برمی گردد که در دوران صفویه به کوهپایه‌های کاشان برده شد و در سال‌های گذشته نیز در منطقهٔ لاله زار کرمان در کوه شاه نیز کشت شد و به دلیل شرایط مناسب آن منطقه کشت گل محمدی گسترش یافته‌است.[نیازمند منبع]
اسانس گل محمدی به انگلیسی
مزارع گل محمدی به صورت عمده در ۱۴ استان کشور وجود دارد که بیشترین سطح زیر کشت گل محمدی در کشور به ترتیب در استان‌های فارس، اصفهان، مرکزی، سمنان و کرمان و آذربایجان شرقی است.[نیازمند منبع]
شکسپیر و همچنین شاعر انگلیسی، توماس ریورز، در آثار خود از گل محمدی نام برده‌اند.
گفته میشود گل محمدی در قرن سیزدهم توسط جنگجویی به نام رابرت دی بری، از سوریه به اروپا برده شد.
این نوع گل سرخ، برگ‌های مرکب از ۷ و به ندرت ۹ برگچه دندانه دار دارد و به نظر میرسد که نوعی دو رگه ثابت از Rosa gallica و Rosa canina میباشد. عده‌ای آن را یک دورگه ثابت از Rosa gallica و Rosa moschata ذکر نموده‌اند. گلبرگهای آن رنگ صورتی روشن یا سفید دارد.
گل محمدی درختچه‌ای دارای شاخه‌های گل دهنده تیغ دار، استوانه‌ای شکل، بدون شیار و دارای برگ‌های مرکب شانه‌ای که دارای ۵–۳ برگچه متقابل دندانه‌دار میباشد. رگبرگهای پشت برگ مشخص و بهم رفته، برگچه چرمی و بیضی شکل، نوک تیز به طول ۵–۳ سانتی‌متر، و روی برگها صاف و سبز و پشت آنها سبز کمرنگ و دُمبرگ‌هایش خزی و نمدی است و با کرکهای غده‌ای پوشیده شده و تا انتهای جام گل کشیده شده‌است.
گلها به شکل صورتی خوشرنگ با ۳۲ گلبرگ صورتی مشابه و یکدست که در اوائل صبح شروع به ظاهر شدن می‌نمایند. کاسبرگها به تعداد ۵ عدد که حداقل سه تای آنها دارای زوائد بزرگی در لبه‌ها هستند. پرچم‌ها زرد رنگ به تعداد ۱۰۰ عدد در ترکیب گل وجود دارند. میوه آن پس از ریزش گلبرگها گوشتی گرد یا تخم مرغی به طول ۵/۱ سانتی‌متر که در داخل برجستگی کوزه‌ای شکل زیر گلبرگها قرار دارند.
زمان بازشدن گلها در اوائل اردیبهشت تا اوائل تیرماه میباشد؛ و در هر منطقه مدت زمان بازشدن گلها ۳۰–۲۰ روز طول می‌کشد. دوام گل حداکثر یک روز بوده و بعد از آن رنگ صورتی خوشرنگ گلبرگها به سفید می‌گراید و با اندک نسیمی گلبرگها پرپر شده و می‌ریزند.
محصول عمده گل محمدی، گلاب، اسانس و گلبرگ خشک میباشد، که از آنها در صنایع دارویی، عطرسازی، فراورده‌های بهداشتی و آرایشی و صنایع غذایی استفاده میشود. مصارف دارویی آن بیشتر در درمان دردهای رماتیسمی، قلبی، تقویت اعصاب و معده و رفع بعضی از سردردها بوده و در تهیه شربت مربا و در صنایع شیرینی‌سازی و تهیه بستنی نیز استفاده میشود.
عنبر گل به عنوان یکی از فراورده‌های صنعت گلابگیری، مایع سیاهی است که در پایان عملیات تقطیر همراه با تفاله گلها در دیگ به جای می‌ماند و جهت درمان‌های عضلانی مناسب است.
دم کرده گلبرگهای خشک شده اثر درمانی برای تقویت اعصاب، برطرف کردن بیماری‌های گلو و دهان است.
در هندوستان موم گل محمدی، گل روغن و گل قند تهیه میشود.
سالانه گلاب و اسانس ایران به کشورهای حوزه خلیج فارس و کشورهای اروپایی از جمله فرانسه و انگلستان صادر میگردد،
مناطق مورد کشت گل محمدی اغلب مناطق کوهپایه‌ای و اقالیم خشک و نیمه خشک با تابستانهای معتدل و خشک و زمستان‌های سرد میباشد.
بزرگترین دشت گل محمدی جهان در روستاهای نوایگان و لایزنگان (از توابع داراب) با مساحت حدود ۵۰۰۰ هکتار قرار دارد که گل محمدی در آنجا به روش دیم کشت میشود.[نیازمند منبع]بهترین و با کیفیت‌ترین گل محمدی در مزارع شهرستان کاشان در بخش‌های برزک، جوشقان قالی، نیاسر و قمصر، برداشت میشوند. [نیازمند منبع]
در ایران که ۱۳ گونه بومی گل محمدی وجود دارد، گل محمدی در ایران فقط یکبار در سال برداشت میشود، اما به دلیل چهار فصل بودن هوای ایران، می‌توان زمینه پرورش چنین گلهایی را در اکثر نقاط ایران فراهم کرد و از لحاظ علمی نیز امکان اصلاحِ عطر و اسانس آن گلها وجود دارد. اما کشت بافت برای حفظ گونه‌های در حال انقراض گل محمدی در ایران ضروری است، گل محمدی اگر چه در شرایط اقلیمی و طبیعی متفاوتی می‌روید، اما از نظر کیفیت باید در محیطی ویژه پرورش یابد که آب و هوای ییلاقی و نیمه خشک بهترین محیط برای کیفیت عطر آن است. این گل در دمای ۱۵ تا ۲۱ درجه هوایی بهترین رشد را دارد. اما اگر اختلاف درجه حرارت هوا در شب و روز ۵ تا ۱۰ درجه باشد، گلها خوشبوتر خواهد بود.[۱]
بعضی از کشورها برخی ارقام بومی گل محمدی ایرانی را برای خود برده‌اند و آنرا اصلاح و به نام خود ثبت کرده‌اند که از جمله آنها می‌توان، به کشور بلغارستان و ایران اشاره کرد.[۱]
گل محمدی یا گل سرخ (نام علمی: Rosa damascena) نام نوعی گل رز است که از آن گلاب می‌گیرند. این گونه از رز مقاومت بالایی در مقابل کم‌آبی دارد و در شهرهای بزرگ به خوبی رشد میکند.
گل محمدی درختچه ای برگ‌ریز است که ارتفاع آن به ۲.۲ متر نیز می رسد و شاخه های آن با خارهای تیز و محکمی حفاظت می شود. گل محمدی طیف رنگی از صورتی روشن و متوسط تا سرخ روشن دارد.
این گل بومی رشته کوههای ایران مرکزی و البرز است.[نیازمند منبع]
گل محمدی از دیرباز در ایران کشت می‌شده‌است ولی از آنجایی که عصاره و گلاب آن از دمشق به اروپا می‌رفته اروپاییان آن را رز دمشقی می‌نامیدند. گل محمدی از تیرهٔ رزاسه و قسمت قابل مصرف آن گل و غنچهٔ خشک یا تازهٔ آن است.
ایران، ترکیه، هند، عربستان و افغانستان کشورهای هستند که در بخش‌های مرتبط با روغن گیری و عطر گیری از گل محمدی در حال فعالیت هستند.
پیشینهٔ پرورش گل محمدی مربوط به دوران هخامنشی و در استان فارس برمی گردد که در دوران صفویه به کوهپایه‌های کاشان برده شد و در سال‌های گذشته نیز در منطقهٔ لاله زار کرمان در کوه شاه نیز کشت شد و به دلیل شرایط مناسب آن منطقه کشت گل محمدی گسترش یافته‌است.[نیازمند منبع]
اسانس گل محمدی به انگلیسی
مزارع گل محمدی به صورت عمده در ۱۴ استان کشور وجود دارد که بیشترین سطح زیر کشت گل محمدی در کشور به ترتیب در استان‌های فارس، اصفهان، مرکزی، سمنان و کرمان و آذربایجان شرقی است.[نیازمند منبع]
شکسپیر و همچنین شاعر انگلیسی، توماس ریورز، در آثار خود از گل محمدی نام برده‌اند.
گفته میشود گل محمدی در قرن سیزدهم توسط جنگجویی به نام رابرت دی بری، از سوریه به اروپا برده شد.
این نوع گل سرخ، برگ‌های مرکب از ۷ و به ندرت ۹ برگچه دندانه دار دارد و به نظر میرسد که نوعی دو رگه ثابت از Rosa gallica و Rosa canina میباشد. عده‌ای آن را یک دورگه ثابت از Rosa gallica و Rosa moschata ذکر نموده‌اند. گلبرگهای آن رنگ صورتی روشن یا سفید دارد.
گل محمدی درختچه‌ای دارای شاخه‌های گل دهنده تیغ دار، استوانه‌ای شکل، بدون شیار و دارای برگ‌های مرکب شانه‌ای که دارای ۵–۳ برگچه متقابل دندانه‌دار میباشد. رگبرگهای پشت برگ مشخص و بهم رفته، برگچه چرمی و بیضی شکل، نوک تیز به طول ۵–۳ سانتی‌متر، و روی برگها صاف و سبز و پشت آنها سبز کمرنگ و دُمبرگ‌هایش خزی و نمدی است و با کرکهای غده‌ای پوشیده شده و تا انتهای جام گل کشیده شده‌است.
گلها به شکل صورتی خوشرنگ با ۳۲ گلبرگ صورتی مشابه و یکدست که در اوائل صبح شروع به ظاهر شدن می‌نمایند. کاسبرگها به تعداد ۵ عدد که حداقل سه تای آنها دارای زوائد بزرگی در لبه‌ها هستند. پرچم‌ها زرد رنگ به تعداد ۱۰۰ عدد در ترکیب گل وجود دارند. میوه آن پس از ریزش گلبرگها گوشتی گرد یا تخم مرغی به طول ۵/۱ سانتی‌متر که در داخل برجستگی کوزه‌ای شکل زیر گلبرگها قرار دارند.
زمان بازشدن گلها در اوائل اردیبهشت تا اوائل تیرماه میباشد؛ و در هر منطقه مدت زمان بازشدن گلها ۳۰–۲۰ روز طول می‌کشد. دوام گل حداکثر یک روز بوده و بعد از آن رنگ صورتی خوشرنگ گلبرگها به سفید می‌گراید و با اندک نسیمی گلبرگها پرپر شده و می‌ریزند.
محصول عمده گل محمدی، گلاب، اسانس و گلبرگ خشک میباشد، که از آنها در صنایع دارویی، عطرسازی، فراورده‌های بهداشتی و آرایشی و صنایع غذایی استفاده میشود. مصارف دارویی آن بیشتر در درمان دردهای رماتیسمی، قلبی، تقویت اعصاب و معده و رفع بعضی از سردردها بوده و در تهیه شربت مربا و در صنایع شیرینی‌سازی و تهیه بستنی نیز استفاده میشود.
عنبر گل به عنوان یکی از فراورده‌های صنعت گلابگیری، مایع سیاهی است که در پایان عملیات تقطیر همراه با تفاله گلها در دیگ به جای می‌ماند و جهت درمان‌های عضلانی مناسب است.
دم کرده گلبرگهای خشک شده اثر درمانی برای تقویت اعصاب، برطرف کردن بیماری‌های گلو و دهان است.
در هندوستان موم گل محمدی، گل روغن و گل قند تهیه میشود.
سالانه گلاب و اسانس ایران به کشورهای حوزه خلیج فارس و کشورهای اروپایی از جمله فرانسه و انگلستان صادر میگردد،
مناطق مورد کشت گل محمدی اغلب مناطق کوهپایه‌ای و اقالیم خشک و نیمه خشک با تابستانهای معتدل و خشک و زمستان‌های سرد میباشد.
بزرگترین دشت گل محمدی جهان در روستاهای نوایگان و لایزنگان (از توابع داراب) با مساحت حدود ۵۰۰۰ هکتار قرار دارد که گل محمدی در آنجا به روش دیم کشت میشود.[نیازمند منبع]بهترین و با کیفیت‌ترین گل محمدی در مزارع شهرستان کاشان در بخش‌های برزک، جوشقان قالی، نیاسر و قمصر، برداشت میشوند. [نیازمند منبع]
در ایران که ۱۳ گونه بومی گل محمدی وجود دارد، گل محمدی در ایران فقط یکبار در سال برداشت میشود، اما به دلیل چهار فصل بودن هوای ایران، می‌توان زمینه پرورش چنین گلهایی را در اکثر نقاط ایران فراهم کرد و از لحاظ علمی نیز امکان اصلاحِ عطر و اسانس آن گلها وجود دارد. اما کشت بافت برای حفظ گونه‌های در حال انقراض گل محمدی در ایران ضروری است، گل محمدی اگر چه در شرایط اقلیمی و طبیعی متفاوتی می‌روید، اما از نظر کیفیت باید در محیطی ویژه پرورش یابد که آب و هوای ییلاقی و نیمه خشک بهترین محیط برای کیفیت عطر آن است. این گل در دمای ۱۵ تا ۲۱ درجه هوایی بهترین رشد را دارد. اما اگر اختلاف درجه حرارت هوا در شب و روز ۵ تا ۱۰ درجه باشد، گلها خوشبوتر خواهد بود.[۱]
بعضی از کشورها برخی ارقام بومی گل محمدی ایرانی را برای خود برده‌اند و آنرا اصلاح و به نام خود ثبت کرده‌اند که از جمله آنها می‌توان، به کشور بلغارستان و ایران اشاره کرد.[۱]
گل محمدی یا گل سرخ (نام علمی: Rosa damascena) نام نوعی گل رز است که از آن گلاب می‌گیرند. این گونه از رز مقاومت بالایی در مقابل کم‌آبی دارد و در شهرهای بزرگ به خوبی رشد میکند.
گل محمدی درختچه ای برگ‌ریز است که ارتفاع آن به ۲.۲ متر نیز می رسد و شاخه های آن با خارهای تیز و محکمی حفاظت می شود. گل محمدی طیف رنگی از صورتی روشن و متوسط تا سرخ روشن دارد.
این گل بومی رشته کوههای ایران مرکزی و البرز است.[نیازمند منبع]
گل محمدی از دیرباز در ایران کشت می‌شده‌است ولی از آنجایی که عصاره و گلاب آن از دمشق به اروپا می‌رفته اروپاییان آن را رز دمشقی می‌نامیدند. گل محمدی از تیرهٔ رزاسه و قسمت قابل مصرف آن گل و غنچهٔ خشک یا تازهٔ آن است.
ایران، ترکیه، هند، عربستان و افغانستان کشورهای هستند که در بخش‌های مرتبط با روغن گیری و عطر گیری از گل محمدی در حال فعالیت هستند.
پیشینهٔ پرورش گل محمدی مربوط به دوران هخامنشی و در استان فارس برمی گردد که در دوران صفویه به کوهپایه‌های کاشان برده شد و در سال‌های گذشته نیز در منطقهٔ لاله زار کرمان در کوه شاه نیز کشت شد و به دلیل شرایط مناسب آن منطقه کشت گل محمدی گسترش یافته‌است.[نیازمند منبع]
اسانس گل محمدی به انگلیسی
مزارع گل محمدی به صورت عمده در ۱۴ استان کشور وجود دارد که بیشترین سطح زیر کشت گل محمدی در کشور به ترتیب در استان‌های فارس، اصفهان، مرکزی، سمنان و کرمان و آذربایجان شرقی است.[نیازمند منبع]
شکسپیر و همچنین شاعر انگلیسی، توماس ریورز، در آثار خود از گل محمدی نام برده‌اند.
گفته میشود گل محمدی در قرن سیزدهم توسط جنگجویی به نام رابرت دی بری، از سوریه به اروپا برده شد.
این نوع گل سرخ، برگ‌های مرکب از ۷ و به ندرت ۹ برگچه دندانه دار دارد و به نظر میرسد که نوعی دو رگه ثابت از Rosa gallica و Rosa canina میباشد. عده‌ای آن را یک دورگه ثابت از Rosa gallica و Rosa moschata ذکر نموده‌اند. گلبرگهای آن رنگ صورتی روشن یا سفید دارد.
گل محمدی درختچه‌ای دارای شاخه‌های گل دهنده تیغ دار، استوانه‌ای شکل، بدون شیار و دارای برگ‌های مرکب شانه‌ای که دارای ۵–۳ برگچه متقابل دندانه‌دار میباشد. رگبرگهای پشت برگ مشخص و بهم رفته، برگچه چرمی و بیضی شکل، نوک تیز به طول ۵–۳ سانتی‌متر، و روی برگها صاف و سبز و پشت آنها سبز کمرنگ و دُمبرگ‌هایش خزی و نمدی است و با کرکهای غده‌ای پوشیده شده و تا انتهای جام گل کشیده شده‌است.
گلها به شکل صورتی خوشرنگ با ۳۲ گلبرگ صورتی مشابه و یکدست که در اوائل صبح شروع به ظاهر شدن می‌نمایند. کاسبرگها به تعداد ۵ عدد که حداقل سه تای آنها دارای زوائد بزرگی در لبه‌ها هستند. پرچم‌ها زرد رنگ به تعداد ۱۰۰ عدد در ترکیب گل وجود دارند. میوه آن پس از ریزش گلبرگها گوشتی گرد یا تخم مرغی به طول ۵/۱ سانتی‌متر که در داخل برجستگی کوزه‌ای شکل زیر گلبرگها قرار دارند.
زمان بازشدن گلها در اوائل اردیبهشت تا اوائل تیرماه میباشد؛ و در هر منطقه مدت زمان بازشدن گلها ۳۰–۲۰ روز طول می‌کشد. دوام گل حداکثر یک روز بوده و بعد از آن رنگ صورتی خوشرنگ گلبرگها به سفید می‌گراید و با اندک نسیمی گلبرگها پرپر شده و می‌ریزند.
محصول عمده گل محمدی، گلاب، اسانس و گلبرگ خشک میباشد، که از آنها در صنایع دارویی، عطرسازی، فراورده‌های بهداشتی و آرایشی و صنایع غذایی استفاده میشود. مصارف دارویی آن بیشتر در درمان دردهای رماتیسمی، قلبی، تقویت اعصاب و معده و رفع بعضی از سردردها بوده و در تهیه شربت مربا و در صنایع شیرینی‌سازی و تهیه بستنی نیز استفاده میشود.
عنبر گل به عنوان یکی از فراورده‌های صنعت گلابگیری، مایع سیاهی است که در پایان عملیات تقطیر همراه با تفاله گلها در دیگ به جای می‌ماند و جهت درمان‌های عضلانی مناسب است.
دم کرده گلبرگهای خشک شده اثر درمانی برای تقویت اعصاب، برطرف کردن بیماری‌های گلو و دهان است.
در هندوستان موم گل محمدی، گل روغن و گل قند تهیه میشود.
سالانه گلاب و اسانس ایران به کشورهای حوزه خلیج فارس و کشورهای اروپایی از جمله فرانسه و انگلستان صادر میگردد،
مناطق مورد کشت گل محمدی اغلب مناطق کوهپایه‌ای و اقالیم خشک و نیمه خشک با تابستانهای معتدل و خشک و زمستان‌های سرد میباشد.
بزرگترین دشت گل محمدی جهان در روستاهای نوایگان و لایزنگان (از توابع داراب) با مساحت حدود ۵۰۰۰ هکتار قرار دارد که گل محمدی در آنجا به روش دیم کشت میشود.[نیازمند منبع]بهترین و با کیفیت‌ترین گل محمدی در مزارع شهرستان کاشان در بخش‌های برزک، جوشقان قالی، نیاسر و قمصر، برداشت میشوند. [نیازمند منبع]
در ایران که ۱۳ گونه بومی گل محمدی وجود دارد، گل محمدی در ایران فقط یکبار در سال برداشت میشود، اما به دلیل چهار فصل بودن هوای ایران، می‌توان زمینه پرورش چنین گلهایی را در اکثر نقاط ایران فراهم کرد و از لحاظ علمی نیز امکان اصلاحِ عطر و اسانس آن گلها وجود دارد. اما کشت بافت برای حفظ گونه‌های در حال انقراض گل محمدی در ایران ضروری است، گل محمدی اگر چه در شرایط اقلیمی و طبیعی متفاوتی می‌روید، اما از نظر کیفیت باید در محیطی ویژه پرورش یابد که آب و هوای ییلاقی و نیمه خشک بهترین محیط برای کیفیت عطر آن است. این گل در دمای ۱۵ تا ۲۱ درجه هوایی بهترین رشد را دارد. اما اگر اختلاف درجه حرارت هوا در شب و روز ۵ تا ۱۰ درجه باشد، گلها خوشبوتر خواهد بود.[۱]
بعضی از کشورها برخی ارقام بومی گل محمدی ایرانی را برای خود برده‌اند و آنرا اصلاح و به نام خود ثبت کرده‌اند که از جمله آنها می‌توان، به کشور بلغارستان و ایران اشاره کرد.[۱]
گل محمدی یا گل سرخ (نام علمی: Rosa damascena) نام نوعی گل رز است که از آن گلاب می‌گیرند. این گونه از رز مقاومت بالایی در مقابل کم‌آبی دارد و در شهرهای بزرگ به خوبی رشد میکند.
گل محمدی درختچه ای برگ‌ریز است که ارتفاع آن به ۲.۲ متر نیز می رسد و شاخه های آن با خارهای تیز و محکمی حفاظت می شود. گل محمدی طیف رنگی از صورتی روشن و متوسط تا سرخ روشن دارد.
این گل بومی رشته کوههای ایران مرکزی و البرز است.[نیازمند منبع]
گل محمدی از دیرباز در ایران کشت می‌شده‌است ولی از آنجایی که عصاره و گلاب آن از دمشق به اروپا می‌رفته اروپاییان آن را رز دمشقی می‌نامیدند. گل محمدی از تیرهٔ رزاسه و قسمت قابل مصرف آن گل و غنچهٔ خشک یا تازهٔ آن است.
ایران، ترکیه، هند، عربستان و افغانستان کشورهای هستند که در بخش‌های مرتبط با روغن گیری و عطر گیری از گل محمدی در حال فعالیت هستند.
پیشینهٔ پرورش گل محمدی مربوط به دوران هخامنشی و در استان فارس برمی گردد که در دوران صفویه به کوهپایه‌های کاشان برده شد و در سال‌های گذشته نیز در منطقهٔ لاله زار کرمان در کوه شاه نیز کشت شد و به دلیل شرایط مناسب آن منطقه کشت گل محمدی گسترش یافته‌است.[نیازمند منبع]
اسانس گل محمدی به انگلیسی
مزارع گل محمدی به صورت عمده در ۱۴ استان کشور وجود دارد که بیشترین سطح زیر کشت گل محمدی در کشور به ترتیب در استان‌های فارس، اصفهان، مرکزی، سمنان و کرمان و آذربایجان شرقی است.[نیازمند منبع]
شکسپیر و همچنین شاعر انگلیسی، توماس ریورز، در آثار خود از گل محمدی نام برده‌اند.
گفته میشود گل محمدی در قرن سیزدهم توسط جنگجویی به نام رابرت دی بری، از سوریه به اروپا برده شد.
این نوع گل سرخ، برگ‌های مرکب از ۷ و به ندرت ۹ برگچه دندانه دار دارد و به نظر میرسد که نوعی دو رگه ثابت از Rosa gallica و Rosa canina میباشد. عده‌ای آن را یک دورگه ثابت از Rosa gallica و Rosa moschata ذکر نموده‌اند. گلبرگهای آن رنگ صورتی روشن یا سفید دارد.
گل محمدی درختچه‌ای دارای شاخه‌های گل دهنده تیغ دار، استوانه‌ای شکل، بدون شیار و دارای برگ‌های مرکب شانه‌ای که دارای ۵–۳ برگچه متقابل دندانه‌دار میباشد. رگبرگهای پشت برگ مشخص و بهم رفته، برگچه چرمی و بیضی شکل، نوک تیز به طول ۵–۳ سانتی‌متر، و روی برگها صاف و سبز و پشت آنها سبز کمرنگ و دُمبرگ‌هایش خزی و نمدی است و با کرکهای غده‌ای پوشیده شده و تا انتهای جام گل کشیده شده‌است.
گلها به شکل صورتی خوشرنگ با ۳۲ گلبرگ صورتی مشابه و یکدست که در اوائل صبح شروع به ظاهر شدن می‌نمایند. کاسبرگها به تعداد ۵ عدد که حداقل سه تای آنها دارای زوائد بزرگی در لبه‌ها هستند. پرچم‌ها زرد رنگ به تعداد ۱۰۰ عدد در ترکیب گل وجود دارند. میوه آن پس از ریزش گلبرگها گوشتی گرد یا تخم مرغی به طول ۵/۱ سانتی‌متر که در داخل برجستگی کوزه‌ای شکل زیر گلبرگها قرار دارند.
زمان بازشدن گلها در اوائل اردیبهشت تا اوائل تیرماه میباشد؛ و در هر منطقه مدت زمان بازشدن گلها ۳۰–۲۰ روز طول می‌کشد. دوام گل حداکثر یک روز بوده و بعد از آن رنگ صورتی خوشرنگ گلبرگها به سفید می‌گراید و با اندک نسیمی گلبرگها پرپر شده و می‌ریزند.
محصول عمده گل محمدی، گلاب، اسانس و گلبرگ خشک میباشد، که از آنها در صنایع دارویی، عطرسازی، فراورده‌های بهداشتی و آرایشی و صنایع غذایی استفاده میشود. مصارف دارویی آن بیشتر در درمان دردهای رماتیسمی، قلبی، تقویت اعصاب و معده و رفع بعضی از سردردها بوده و در تهیه شربت مربا و در صنایع شیرینی‌سازی و تهیه بستنی نیز استفاده میشود.
عنبر گل به عنوان یکی از فراورده‌های صنعت گلابگیری، مایع سیاهی است که در پایان عملیات تقطیر همراه با تفاله گلها در دیگ به جای می‌ماند و جهت درمان‌های عضلانی مناسب است.
دم کرده گلبرگهای خشک شده اثر درمانی برای تقویت اعصاب، برطرف کردن بیماری‌های گلو و دهان است.
در هندوستان موم گل محمدی، گل روغن و گل قند تهیه میشود.
سالانه گلاب و اسانس ایران به کشورهای حوزه خلیج فارس و کشورهای اروپایی از جمله فرانسه و انگلستان صادر میگردد،
مناطق مورد کشت گل محمدی اغلب مناطق کوهپایه‌ای و اقالیم خشک و نیمه خشک با تابستانهای معتدل و خشک و زمستان‌های سرد میباشد.
بزرگترین دشت گل محمدی جهان در روستاهای نوایگان و لایزنگان (از توابع داراب) با مساحت حدود ۵۰۰۰ هکتار قرار دارد که گل محمدی در آنجا به روش دیم کشت میشود.[نیازمند منبع]بهترین و با کیفیت‌ترین گل محمدی در مزارع شهرستان کاشان در بخش‌های برزک، جوشقان قالی، نیاسر و قمصر، برداشت میشوند. [نیازمند منبع]
در ایران که ۱۳ گونه بومی گل محمدی وجود دارد، گل محمدی در ایران فقط یکبار در سال برداشت میشود، اما به دلیل چهار فصل بودن هوای ایران، می‌توان زمینه پرورش چنین گلهایی را در اکثر نقاط ایران فراهم کرد و از لحاظ علمی نیز امکان اصلاحِ عطر و اسانس آن گلها وجود دارد. اما کشت بافت برای حفظ گونه‌های در حال انقراض گل محمدی در ایران ضروری است، گل محمدی اگر چه در شرایط اقلیمی و طبیعی متفاوتی می‌روید، اما از نظر کیفیت باید در محیطی ویژه پرورش یابد که آب و هوای ییلاقی و نیمه خشک بهترین محیط برای کیفیت عطر آن است. این گل در دمای ۱۵ تا ۲۱ درجه هوایی بهترین رشد را دارد. اما اگر اختلاف درجه حرارت هوا در شب و روز ۵ تا ۱۰ درجه باشد، گلها خوشبوتر خواهد بود.[۱]
بعضی از کشورها برخی ارقام بومی گل محمدی ایرانی را برای خود برده‌اند و آنرا اصلاح و به نام خود ثبت کرده‌اند که از جمله آنها می‌توان، به کشور بلغارستان و ایران اشاره کرد.[۱]
دیکشنری تخصصی برساد برای استفاده دانشجویان، پژوهشگران و استادان رشته های مختلف طراحی شده است.
استفاده از خدمات دیکشنری تخصصی برساد کاملا رایگان است.
barsadictionary@gmail.com
Telegram:
@Barsadic
دیکشنری تخصصی برساد برای استفاده دانشجویان، پژوهشگران و استادان رشته های مختلف طراحی شده است. استفاده از خدمات دیکشنری تخصصی برساد کاملا رایگان است.
سبد خرید
گل محمدی درختچه ای برگ ریز از خانواده رزها می باشد. خاستگاه و موطن اصلی این گل کوه های جنوب غرب ایران است و صنعت فرآوری این گل و استحصال گلاب از آن از سابقه ای حداقل هزارساله در ایران برخوردار است. گل محمدی در اسلام نیز جایگاه بسیار ویژه ای دارد و نام خود را از پیامبر بزرگوار این دین مقدس گرفته است. سطح زیر کشت این محصول در ایران بالغ بر 12000 هکتار می باشد و افزون بر ده درصد این مساحت یعنی در حدود 1240 هکتار از آن در منطقه کاشان است و این منطقه از دیرباز قطب تولید گل و گلاب و اسانس گل محمدی کشور بوده است.
اسانس گل محمدی به انگلیسی
گل محمدی با نام علمی Rosa damascene Miller درختچه ای برگ ریز از خانواده رزها (Rosaceae) می باشد. نام های دیگر این گل در فارسی گل سرخ و گل ورد و در لاتین Damask, damask rose, kazanlak rose, kazanlik rose of castile,rose, Bulgarian rose می باشد. این گل از هیبرید شدن دو گونه دیگر از رز به نام های علمی Rose gallica L. و Rosa moschata Herrm. به وجود آمده است. نام علمی و لاتین این گیاه از شهر دمشق (Damascuus) در سوریه گرفته شده و این نام از زمان جنگ های صلیبی در مورد این گل به کار رفته است. این گیاه بومی ایران است و حوالی سال های 1256-1276 میلادی از ایران به دمشق و سپس از آنجا به اروپا برده شده است. رز اصفهان (Ispahan Rose) یکی از قدیمی ترین و خوشبوترین واریته های گل محمدی و معروف به زیور ملکه (Pompon des Princes) است که گل دهی آن زود آغاز شده و دیرپا می باشد. این گل به رنگ صورتی روشن است و طی جنگ های صلیبی قرن 13 میلادی از ایران به اروپا برده شده است.
تصویری از گیاه گل محمدی در فصل گل دهی
حدود 7000 گونه و واریته رز در جهان وجود دارد ولی تنها بعضی از آنها واجد اسانس می باشند و گل محمدی برترین آنهاست. اهمیت گل محمدی در عطر آن است و این گل برای استحصال اسانس آن که اصطلاحاً Rose Oil نامیده می شود در سطح وسیع کشت میگردد. اهمیت این اسانس در صنعت عطرسازی تا بدان حد است که در این صنعت برای بوی آن نت خاصی به نام نت رز دمشقی Damascus Rose Note تعریف شده است و القابی چون سلطان گل ها و ملکه گل ها برای گل آن و سلطان اسانس ها و ملکه اسانس ها برای اسانس آن و سلطان عطرها و ملکه عطرها برای عطر و بوی خوش آن برای این گل و محصولات آن ذکر شده است. بسیاری از فعالان در عرصه صنایع عطرسازی اسانس گل محمدی را مهمترین ماده اولیه این صنایع می دانند. در مناسب ترین شرایط از تقطیر حدود 3 تن گل محمدی تنها یک کیلوگرم اسانس به دست می آید و به همین دلیل این اسانس از گران بهاترین اسانس هاست. بخش اعظم اسانس گل محمدی تولید شده در دنیا به دلیل داشتن عطر و بوی بسیار خوش و قیمت بسیار بالا در صنعت عطرسازی برای تهیه عطرهای گران قیمت مصرف می شود.
در اسانس گل محمدی حدود 300 ماده شیمیایی مختلف شناسایی شده است. با وجود اینکه برخی از این مواد در مقادیر بسیار ناچیز در آن وجود دارند حذف آنها کیفیت اسانس حاصل را به شدت کاهش می دهد. لذا اسانس های صناعی این گل که به تقلید از آن تهیه شده اند به دلیل عدم وجود این اجزای ناچیز از کیفیت و قیمتی به مراتب پایین تر از اسانس طبیعی این گل برخوردارند. در همین راستا تلاش برای تهیه اسانس تقلبی این گل از طریق آمیختن آن با سایر مواد شیمیایی یا اسانس های طبیعی کم ارزش (Adulteration) در اکثر موارد ناکام مانده است.
استفاده از اسانس گل محمدی در بهترین عطر های دنیا امری رایج است و بهترین عطر های دنیا شامل این اسانس هستند.
گل محمدی و فرآورده های آن علاوه بر ایران مدت های مدیدی در یونان باستان، روم و کشورهای عربی در لوازم آرایشی، داروها و عطرها مورد استفاده بوده است. اسانس و گلاب حاصل از این گل در رفع مواردی نظیر افسردگی، بی خوابی، فشار روحی، خشکی، پیری و حساسیت پوست، التیام زخم های پوستی و رگ به رگ شدن و عفونت های ویروسی و باکتریایی موثر است.
اسانس گل محمدی تاثیر به سزایی در بهبود علائم افسردگی دارد و از این رو خاصیت نشاط آوری آن اثبات شده است.
گل محمدی در ردیف های دراز کاشته می شود. برای کاشت گل از قلمه حاصل از سرشاخه ها استفاده می شود. قلمه ها در فصل پاییز کاشته شده و طی دوسال تا ارتفاع دو متر رشد کرده و محصول دهی آنها آغاز می شود و تا سال پنجم به اوج می رسد. برای مرزبندی مزارع و محافظت آنها از سرما از گونه دیگری از گل رز به نام رز سفید (Rose alba L) که به سرما مقاوم است، استفاده می شود. گیاه در اسفندماه و قبل از بیدار شدن هرس می شود و در بهار و پاییز علف های هرز اطراف آن پاک می شود. با مراقبت صحیح هر پایه تا 30 سال گل دهی مناسب خواهد داشت. گل محمدی در بهار شکفته می شود. در اواسط این فصل مزارع گل به دریاهای صورتی زیبایی تبدیل می شوند. گل چین ها باید در مدت کوتاهی آنها را جمع آوری کنند لذا هر صبح قبل از سپیده دم وارد مزارع شده و گل ها را به صورت دست چین و بدون کمک هرنوع دستگاه و ادواتی جمع آوری می کنند. آنها تا قبل از خشک شدن شبنم بر گلبرگ ها فرصت دارند و معمولا گل های جمع شده پس از ساعت 9 صبح اسانس کمتر و نامرغوب تری دارند. طول دوره گل دهی در هر سال وابسته به شرایط اقلیمی است و در بهار خنک و ابری حدود یک ماه و در بهار گرم و آفتابی حدود 16 تا 20 روز است.
تصویری از مزرعه گل محمدی در فصل گل چینی
در کارگاه های سنتی گلاب گیری گل ها در دیگ هایی از جنس مس یا اهن ریخته شده و با آب مخلوط شده و سپس تقطیر می شوند. حاصل تقطیر با آب سرد شده و به دو لایه اسانس یا عطر در سطح و گلاب در زیر جدا می شود. گلاب برای بار دوم و سوم و چندم تقطیر شده و هر بار اسانس یا عطر و گلاب مربوطه را تولید میکند. از اختلاط اسانس های مراحل مختلف اسانس تام و کامل گل محمدی به دست می آید. امروزه کارخانه های بزرگ اسانس گیری و گلاب گیری در نقاط مختلف جهان از جمله ایران برای استحصال اسانس و گلاب از این گل وجود دارد.
دیگ های سنتی گلاب گیری که به صورت دستی توسط کشاورزان و گلاب گیر های شهر کاشان برای استخراج گلاب و اسانس از گل محمدی استفاده می شوند و به عنوان یک جاذبه گردشگری نیز کاربرد دارند.
اولین گزارش از صادرات اسانس گل محمدی مربوط به امپراتوری عثمانی و در سال 1860 میلادی است. در این زمان بلغارستان جزئی از این امپراتوری بوده است و مقدار 1110 کیلوگرم اسانس از این امپراتوری به کشورهای فرانسه و انگلستان صادر شده است.
نویسنده: دکتر عبدالرسول حقیر ابراهیم آبادی [عضو هیئت علمی دانشگاه کاشان]
همراه : ۰۹۱۳۰۲۰۶۷۵۲
تلفن: 03155541000 | 03155571000
ایمیل : info@Tabibdaru.com
آدرس : کاشان، بلوار مطهری، کوچه بیان 2، ساختمان هما
آخرین مطالب
سفر مدیریت به کشور چین جهت عقد قرارداد با نمایندگی انحصاری در چین
حضور مدیر عامل شرکت طبیب دارو در نمایشگاه بین المللی ویوانس و بایوفاخ
حضور شرکت طبیب دارو در نمایشگاه بین المللی صنایع غذایی یامی فود تهران
حضور آقای مهندس مظاهری در نمایشگاه بین المللی قطر
اسانس گل محمدی به انگلیسی
طعم دهنده
گیاه نعنا فلفلی
طعم دهنده پونه
قیمت: 500000
قیمت: 437500
قیمت: 0
قیمت: 2500000
قیمت: 500000
قیمت: 812500
قیمت: 750000
قیمت: 687500
قیمت: 687500
قیمت: 1875000
قیمت: 750000
قیمت: 687500
قیمت: 375000
قیمت: 356250
قیمت: 375000
قیمت: 356250
قیمت: 375000
قیمت: 375000
قیمت: 375000
قیمت: 0
سبد خرید
سریال محصول:4853
بازدید کنندگان:37
وزن:18سی سی
نوع:
اسانس گل محمدی به انگلیسی
همراه : ۰۹۱۳۰۲۰۶۷۵۲
تلفن: 03155541000 | 03155571000
ایمیل : info@Tabibdaru.com
آدرس : کاشان، بلوار مطهری، کوچه بیان 2، ساختمان هما
آخرین مطالب
سفر مدیریت به کشور چین جهت عقد قرارداد با نمایندگی انحصاری در چین
حضور مدیر عامل شرکت طبیب دارو در نمایشگاه بین المللی ویوانس و بایوفاخ
حضور شرکت طبیب دارو در نمایشگاه بین المللی صنایع غذایی یامی فود تهران
حضور آقای مهندس مظاهری در نمایشگاه بین المللی قطر
طعم دهنده
گیاه نعنا فلفلی
طعم دهنده پونه
قیمت: 500000
قیمت: 437500
قیمت: 0
قیمت: 2500000
قیمت: 500000
قیمت: 812500
قیمت: 750000
قیمت: 687500
قیمت: 687500
قیمت: 1875000
قیمت: 750000
قیمت: 687500
قیمت: 375000
قیمت: 356250
قیمت: 375000
قیمت: 356250
قیمت: 375000
قیمت: 375000
قیمت: 375000
قیمت: 0
زادگاه و رویشگاه آغازین گل محمدی سرزمین کهن ایران و خاورمیانه میباشد.در آغاز سده هفدهم میلادی گل سرخ ایران به هندوستان،شمال آفریقا و ترکیه و سپس به بلغارستان برده شد و کاشت آن گسترش یافت.ایران از دیرینه ترین کشورها برای تولید گل سرخ به شمار میرود و پیشینه آن در این زمینه به بیش از 2500 سال میرسد.در گذشته های دور گل های سرخ رز چیده شده و در چربی هایی قرارداده شده و عطر گل رزرا استخراج و به جای دارو در درمان بیماری های گوناگون به کار میگرفته اند.ایرانیان در آن زمان نخستین بار روش تقطیر را نوآوری نمودند.فرآوری گیاهان دارویی به روش تقطیر در ایران،پیش از تاخت و تاز مغولان به اوج خود رسید.به گونه ای که همه ساله مقدار فراوانی گلاب،عرق نسترن،نعناع، رازیانه و… از راه دریا و خشکی به شمال آفریقا،اروپا،چین،هندوستانو یمن فرستاده میشد. علاوه بر این با کاربرد گیاهان دارویی،داروهای زیادی به صورت خشک و یا عصاره های تغلیظ شده تهیه و صادر میگردیدند.سپس هنر گلاب گیری در سده دهم از ایران به اروپا برده شد.نخستین کشور اروپایی که این هنر را به خدمت گرفت کشور اسپانیا بود.در روزگار گذشته کانون اصلی گل رز و گیاهان دارویی ایران،سرزمین فارس بود و بیشترین کارگاههای تولید گلاب در میمند و فیروزآباد برپا بوده است.تاخت و تاز مغولان همراه با نابودی همه چیز،چرخه این صنعت را نیز دچار نابودی کرد.به گونه ای که از آن تاریخ تاامروز،هنوز این صنعت به رواج پیشین خود دست نیافته است.عطر گل سرخ ایران به سبب شرایط آرمانی آب و هوایی از مرغوبیت ویژه و چشمگیری برخوردار است.تهیه عطر و عرقیات در ایران هنوز هم به صورت سنتی انجام میگیرد و هیچ یک از تولید کنندگان با ویژگی ها و ساختار مواد تولید شده آشنایی چندانی ندارند.حدود هفتصدسال پیش،یورش قوم مغول به استان فارس و ویرانی اکثر شهرهای آن توسط سربازان چنگیز و بروز ناامنی در فارس،باعث شد که گل کاران و کشاورزان گل محمدی در پی یافتن مکانی باشند تا از هجوم مغولان در امان بمانند.گروهی به خراسان،عده ای به همدان و تعدادی به سمت کاشان حرکت کردند و در چند نقطه اطراف کاشان سکنی گزیدند و به پرورش گل سرخ پرداختند.چندی نگذشت که کشت گل محمدی و متعاقب آن صنعت و مراسم سنتی گلاب گیری در کاشان رواج پیدا کرد.دشت های گل سرخ در اطراف کاشان در دامنه کوههای کرکس،از آزران و کامو گرفته تا نیاسر و برزک و قمصر و قهرود مشاهده میشود.با مرور تاریخ متوجه میشویم که گل محمدی،بومی منطقه فارس بوده که به قمصر آمده است.
گل محمدی یا گل گلاب با نام علمیRosa damasena درختچه ای است خزان دار (Decideous) ، که تولید گل های بسیار معطر مینماید و خاصیت دارویی دارد.اهمیت گل محمدی در عطر و اسانس آن است.بسیاری از فعالان در عرصه صنعت عطرسازی اسانس گل محمدی را مهم ترین ماده اولیه این صنعت میدانند.بخش اعظم اسانس گل محمدی تولید شده در دنیا به دلیل داشتن عطر و بوی بسیار خوش برای تهیه عطرهای گران قیمت استفاده میشوند.گل محمدی و فرآورده های آن علاوه بر ایران مدت های مدیدی در یونان،روم و کشورهای عربی در لوازم آرایشی، داروها و عطرها مورد استفاده بوده است.اسانس و گلاب حاصل از این گل در رفع مواردی نظیر افسردگی، بی خوابی،فشار روحی،خشکی و حساسیت پوست،التیام زخم های پوستی و عفونت های باکتریایی و ویروسی مؤثر است.
گل محمدی در بیشتر مناطق و استان های کشور به خصوص اصفهان، کرمان، فارس، آذربایجان، مرکزی، چهارمحال و بختیاری، همدان، خراسان و سمنان سابقه کشت دارد. امروزه از گل محمدی فرآورده های بسیار متنوعی با استفاده از روش های مختلف فرآوری و استخراج به دست می آید. فرآورده هایی که از این گیاه به دست می آید شامل گلاب، اسانس، کانکریت، اسانس مطلق، اسانس تام، گلبرگ و غنچه خشک است که در صنایع عطرسازی و مواد آروماتیک، تولید فرآورده های بهداشتی آرایشی شامل انواع کرم های آرایشی، صابون، شامپو، شیرپاک کن و حمام های زیبایی همچنین در تولید انواع نوشیدنی ها، شیرینی ها، ادویه جات، پودینگ، ژله ها و دسرها و در صنایع داروسازی به علت خواص ضد افسردگی، آرام بخشی، ضد عفونی کننده و ملین بودن، همچنین در گل آرایی و تهیه بالشتک های خوشبو و تزیین سبدهای گل خشک کاربرد دارند.
الف) گلاب Rose water
اسانس گل محمدی به انگلیسی
مایع خوشبویی است که از تقطیر گل های محمدی حاصل می شود. بخش عمده این محصول آب است و اجزا اسانس به مقدار کم در آن به صورت محلول درآمده اند. امروزه در جهان گلاب به عنوان محصول فرعی و اسانس تام به عنوان محصول اصلی از آن استحصال می شود. اما در ایران هنوز گلاب محصول اصلی می باشد. گلاب از گذشته تاکنون در مراسم مذهبی، در تهیه انواع شیرینی، شستشوی اماکن مقدس و به علت اثرات آرام بخش و معطر بودنش در مراسم عزاداری(در فرهنگ ایرانیان) جایگاه ویژه ای داشته است. گلاب گیری به دو روش تقطیر سنتی و صنعتی انجام می شود.
ب) اسانس Essence
باارزش ترین محصول گل محمدی اسانس آن است. این اسانس از تقطیر گل های تازه آن به دست می آید که دارای اجزاء فراوان بوده و کاربردهای متفاوتی دارد.
1- اسانس اول (First Oil) : این اسانس از تقطیر گل های تازه آن به دست می آید و به صورت لایه ای سبز متمایل به زرد بر سطح گلاب حاصل از تقطیر شناور می شود که به عطر گل محمدی شهرت دارد. این اسانس حاوی اجزایی از اسانس تام گل محمدی است که حلالیت کمتری در آب دارند و عمدتاً از هیدروکربن های اشباع تشکیل شده است و به همین دلیل بر اثر سرد شدن به حالت جامد در می آید. بخش اعظم تولید اسانس گل محمدی ایران در حال حاضر از این نوع است .
2- اسانس دوم (Second Oil) : اگر گلاب حاصل از تقطیر که به گلاب اول معروف است را مجددا در دستگاه برج بلند تقطیر کنیم اسانس دوم به دست می آید و از نظر کیفیت مرغوب تر است. این اسانس در اثر سرد شدن جامد نمی شود. از این اسانس بیشتر در صنایع دارویی استفاده می شود.
3- اسانس تام: باارزش ترین محصول گل محمدی که به آن لقب طلای مایع Liquid Gold داده اند و از ترکیب اسانس اول و دوم گل محمدی حاصل می شود. این اسانس در حال حاضر در ایران به مقدار بسیار کمی تولید می شود.
ج) کانکرت (Concrete): گل های محمدی را با حلال های غیر قطبی نظیر “هگزان” و “پترولیوم اتر” عصاره گیری نموده و پس از جداسازی تفاله حلال را در شرایط خلأ تبخیر نموده، ماده موم مانند نیمه جامدی با رنگ قرمز نارنجی به دست می آید که به آن کانکرت گویند. این محصول در دمای محیط نیمه جامد است اما با کمی گرم کردن به مایع تبدیل می شود. به دلیل عدم استفاده از حرارت در طی فرآوری این محصول بویی کاملاً شبیه گل های محمدی دارد. این محصول اصلاً در ایران تولید نمی شود.
د) اسانس مطلق (Absolute Rose Oil):
اگر کانکرت را در دمای محیط در اتانول حل کنیم ترکیبات فرار آن در اتانول حل شده و ترکیبات مومی آن ته نشین می شوند. با تبخیر و بازیافت اتانول در دما و فشار پایین اسانسی حاصل می شود که به آن اصطلاحاً اسانس مطلق گویند که بیشتر در صنایع عطر سازی از آن استفاده می شود. اینها مجموعه موادی هستند که طی فرآیندهای مختلف از گل محمدی استخراج و در تولید فرآورده های متنوع آرایشی، بهداشتی، غذایی و دارویی استفاده می شوند. از مهمترین مشکلات صادرات اسانس گل محمدی ایران ارگانیک نبودن محصولات تولیدی و یکسان و استاندارد نبودن اسانس های تهیه شده در کشور است. دلایل این موضوع می تواند یکسان نبودن گل های محمدی کشت شده، اثر اقلیم و فصل در تولید اسانس، به روز نبودن تجهیزات فرآوری و استاندارد نبودن روش های تولید اسانس باشد.
منبع:
مجله تحقیق و توسعه باریج، آقای حسین حسینی؛ دکترای گیاهان دارویی؛ گروه تحقیقات کشاورزی
تمام حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به شرکت گلکاران می باشد.
طراحی و پیاده سازی توسط شرکت فراسان
نام محلی: گل محمدی، گل سرخ، گل گلاب، سرخ صد پر، ورد احمر(۴) نام علمی:Rosa damascene L. (4) نام انگلیسی:Damask rose خانواده: Rosaceae(3) گونه های دارویی: R.centrifolia, R.alba, R.moschata(5) مناطق پوشش گیاه: در مناطق مختلف کشور رویش دارد.(۵) گیاهشناسی: گل محمدی گیاهی دائمی(چند ساله) و درختچه ای خزان کننده یا نیمه سبز است و بندرت
نام محلی: گل محمدی، گل سرخ، گل گلاب، سرخ صد پر، ورد احمر(۴)
نام علمی:Rosa damascene L. (4)
نام انگلیسی:Damask rose
خانواده: Rosaceae(3)
اسانس گل محمدی به انگلیسی
گونه های دارویی: R.centrifolia, R.alba, R.moschata(5)
مناطق پوشش گیاه: در مناطق مختلف کشور رویش دارد.(۵)
گیاهشناسی: گل محمدی گیاهی دائمی(چند ساله) و درختچه ای خزان کننده یا نیمه سبز است و بندرت در بین آنها گونه همیشه سبز یافت می شود که توان زندگی بالای ۵۰ سال را داراست.
گل محمدی از نوعی دو رگه ثابت Rose gallica و Rose canina می باشد. عده ای نیز آن را یک دو رگه ثابت Rose gallica و Rose moschata می دانند.
از ۵۰۰۰ واریته شناخته شده از این جنس، تنها تعداد معدودی از آنها معطر می باشند و بین گونه های معطر گل محمدی از نظر عطر، اختلاف مشاهده می گردد. حتی اختلاف در عطر واریته های معطر نیز دیده می شود.
بین ژنوتیپ های این گیاه از نظر عملکرد گل، قابلیت تکثیر، ریشه زایی قلمه و واکنش به خشکی تنوع بالایی مشاهده شده است. ژنوتیپ های گل محمدی از لحاظ اکثر صفات دارای تنوع و اختلاف های قابل ملاحظه ای می باشند که این موضوع می تواند مبنایی برای گزینش کلن و دورگ گیری در جهت بهبود صفات اقتصادی مانند میزان اسانس، عطر و عملکرد گل گردد.
تنوع های ژنتیکی موجود نشان می دهد احتمالاً ایران مرکز تنوع ژنتیکی گل محمدی است و برای اصلاح ارقام با ویژگی های خاص، دارای توان بالقوه زیادی می باشند. گل محمدی دارای یک مرکز پیدایش اولیه بوده که از آن مرکز به سایر نقاط دنیا برده شده است و این تنوع ها ژنتیکی نشان می دهد که منشاء اولیه گل محمدی، ایران و کوهپایه های مناطق مرکزی کشور است.
با توجه به تنوع فراوان در بین توده های بومی گل محمدی در کشور ضرورت دارد پیش از نابود شدن این ذخایر ژنتیکی ارزشمند به صورت های مختلف نسبت به شناسایی ذخایر ژنتیکی گل محمدی و شناسنامه دار کردن آن اقدام گردد و سپس از این ذخایر برای اصلاح و بهبود ارقام گل محمدی استفاده نمود.(۲)
مورفولوژی گل محمدی
اندام های رویشی
ریشه
گیاهان بالغ دارای ریشه های وسیع و توسعه یافته هستند. سرعت رشد و گسترش ریشه به نوع خاک و عمق کشت بستگی زیادی دارد.
ساقه
ساقه ها دارای شاخه های گل دهنده تیغ دار، استوانه ای شکل، ایستا، پرشاخه، منشعب و بدون شیار هستند که ارتفاع آن تا دو متر هم می رسد که در ارقام خودرو این تا حدود ۲ تا ۵/۲ متر هم می باشد. ساقه ها معمولاً دارای خارهای قلاب مانند (سرعصایی)، محکم و متعدد، گاهی مخلوط با کرک های موی ریش مانند و غده دار می باشند که معمولاً بر روی ساقه های جوان بیشتر است. بعضی از ژنوتیپ های گل محمدی فاقد خار می باشند.
رشد گیاه در ابتدای فصل و از مرحله رویشی ساقه ها تا شش هفته بعد از آن با سرعت قابل توجهی انجام می گیرد.
برگ
برگها متناوب و به صورت مرکب (شانه ای) است و از هفت تا نه برگچه متقابل و یک برگچه انتهایی تشکیل شده است. برگچه ها بیضوی و پهن، به طول ۲ تا ۶ سانتی متر بوده و حاشیه آنها دندانه دا است. سطح فوقانی برگ ها صاف، سبز و بدون کرک و سط تتانی برگ ها سبز کم رنگ است. در محل اتصال دمبرگ اصلی به ساقه گوشوارک غشایی مشاهده می شود.(۱ و ۲)
گیاهان در ابتدای فصل رشد پس از حدود ۴ هفته دارای برگ های جوان می شوند. بنابراین برگ ها از ابتدا تا انتهای فصل رشد تشکیل شده و کوتاهترین طول دوره زندگی را دارند. طول دوره زندگی برگ ها بین ۱ تا ۴ ماه می باشد. مرحله رشد رویشی تا هفته ششم به طول می انجامد. هر ه برگ ها بزرگ و دارای خار بسیار باشند عملکرد اسانس کاهش می یابد.رگبرگ های در پشت برگ مشخص است. دمبرگ های خزی و نمدی که ا کرک های غده ای پوشیده شده و تا انتهای جام گل کشیده می شود.(۲)
اندام های زایشی گل
گل ها به شکل منفرد، صورتی خوشرنگ (صورتی روشن یا سفید)، دو ردیفی، گل آذین دیهیم، دمگل کرک مویی- کرک غده دار یا خاردار است. رشد زایشی از هفته ششم با ظهور جوانه های گل بر روی ساقه های سال جاری شروع که هفته هشتم گل ها ظاهر می شوند. مرحله گلدهی گیاه به طور متوسط ۱۰ تا ۱۲ هفته پس از آغاز فصل رشد که همزمان با پایان زمان هرس زمستانه می باشد، انجام می گیرد. در اکثر مواقع تعداد گل های تشکیل دهنده بستگی به فصل داشته اما در اصل صفتی است که بیشتر به کولتیوار (رقم) بستگی دارد.(۲)
کاسبرگ ها ساده یا دارای دندانه های شانه ای، ریزان یا پایا، در طول گلدهی برگشته و در سطح پشتی با کرک های مویی می باشند. کاسبرگ ها به تعداد ۵ عدد که حداقل سه تای آنها دارای زوائد بزرگی در لبه ها هستند.(۲ و ۶)
گل محمدی به طور متوسط دارای ۳۳ گلبرگ صورتی مشابه و یک دست که در اوائل صبح شروع به ظاهر شدن می نمایند. گل محمدی با گلبرگ های با رنگ گل سفید، قرمز و بنفش نیز وجود دارد. بیشترین میزان اسانس و مواد معطره در سلول های بافت پارانشیم گلبرگ ذخیره می گردد. بنابراین هر چه تعداد گلبرگ ها بیشتر باشد، عملکرد اسانس افزایش می یابد و هرچه نهنج کشیده باشد عملکرد اسانس کاهش می یابد.
پرچم ها زرد رنگ به تعداد ۱۰۰ عدد در ترکیب گل وجود دارند. وضعیت بینابینی از پرچم و گلبرگ مشاهده می شود یعنی در تعدادی از گلبرگ ها یک تا خوردگی وجود دارد که در رأس این تاخوردگی یک بساک کامل دیده می شود. مادگی گل ها دارای برچه های جدا از هم، براکته ها کم و بیش نیزه ای شکل و کاسبرگ ها برگشته هستند.
انواع گل محمدی در ایران در بهار گل تولید کرده و تنها یک نوبت در سال گل دهی می کنند. تولید گل از طریق توانایی جوانه زدن غنچه ها و تبدیل آنها به غنچه های شکفته شده تعیین می شود. اندازه و تعداد گل در گیاه بستگی به سن گیاه، حاصل خیزی خاک و شرایط آب و هوایی دارد. در اندازه گیری های به عمل آمده متوسط وزن گل ۲ گرم و میانگین تعداد گل باز در بوته حدود ۷۰ عدد می باشد.
علاوه بر سهم ژنوتیپ با توجه به تأثیر عوامل مختلف نظیر ارتفاع محل، عناصر غذایی خاک و درجه حرارت محیط بر تشکیل آنتوسیانین ها، انتظار می رود تنوع در شدت رنگ گل محمدی دیده شود.(۲)
میوه:
میوه آن پس از ریزش گلبرگ ها ایجاد می شود. میوه ها گوشتی، گرد به صورت کوزه به طول ۵/۲ سانتی متر می باشند که در داخل برجستگی کوزه ای شکل، ریش دار و قرمز است. شکل عمومی کوزه واژ تخم مرغی است که بر روی دمگل قرار گرفته است. رنگ میوه ابتدای تشکیل، سبز و به تدریج به نارنجی خوش رنگ تبدیل می شود. با رسیدگی کوزه رنگ آن عنابی شده و سطح صاف و صیقلی آن چروکیده می شود در پایان رسیدگی بافت گوشتی میوه کاذب شل می شود. رنگ های زرد و سیاه در کوزه ی دیگر رزها مشاهده می شود. از نظر اندازه کوزه مشاهدات نشان می دهد که مانند بقیه میوه ها، میوه گل محمدی هم در شرایط مساعد با حفظ رنگ و شکل عمومی می تواند اندازه ی چندین برابر معمول داشته باشد.
در داخل کوزه به طور متوسط ۳ عدد میوه وجود دارد که این میوه ها دیواره محکمی دارد میانگین تعداد آن با توجه به رقم متفاوت می باشد. در کنار این میوه ها زوائد کرکی خشن در داخل کوزه به وفور دیده می شود. در صورت شکسته شدن میوه ها تعدادی بذر به رنگ کرمی مشاهده می شود. این بذرها معمولا دارای خواب هستند و برای جوانه زنی خواب بذر باید با تیمارهای فیزیکی مانند ساییدن و آب جوش و تیمارهای شیمیایی مانند اسید سولفوریک شکسته شود.(۲)
مواد موثره: اسانس(سیترانلول، ژرانیول، اوژنول، سیترال، نرول و فارنرول و ….)، تانن
گلهای گل محمدی اوی اسانس هستند. مقدار اسانس بستگی به شرایط اقلیمی مل رویش و همنین واریته گیاه داشته و بین ۰۱/۰ تا ۰۳/۰ درصد متفاوت است. مهمترین اجزا تشکیل دهنده اسانس را سیترانلول، ژرانیول، اوژنول، سیترال، نرول و فارنرول تشکیل می دهد.(۱)
ترکیب های شیمیایی مؤثر در درمان سرطان:
benzaldehyde, kaempferol
limonene, lycopene
اسانس گل محمدی به انگلیسی
beta_sitosterol, zeaxanthin
chlorogenic acid, geraniol
benzaldehyde, eugenol
quercetin, alpha-pinene
beta-sitosterol, carvone
chlorogenic acid, cinnamaldehyde, eugenol
geraniol
methyl- eugenol, ectolinarigenin(6)
خواص دارویی(طب سنتی): مقوی و فرح آور، مسهل، مسکن صفرا و بلغم، رفع خونروی از سینه و قطع اخلاط، رفع خفقان گرم، برطرف کننده ضعف قلب و اسهال های گرم، رفع سردرد گرم و چشم و گوش درد، تقویت دندان و لثه، بهبود زخم های دهانی، نافع در ورم مقعد، رفع جوش و التیام دهنده زخم ها، مفید در تحلیل ورم های گرم و شکستگی اعضا، قطع عرق و رفع بدبویی آن، مقوی دهانه معده، رفع عوارض حادث از زکام و خونروی سینه، خشونت سینه، رفع درد معده و روده ها، دلپیچه سرد و گرم، درد کبد و طحال، تقویت دماغ، حواس، ایجاد نشاط، تقویت دل، رفع خماری، بی هوشی(۷)
مهم ترین اثرات گزارش شده (گلبرگ ها و گلاب): ضد اسهال، ضد التهاب، افزایش دهنده ی میل جنسی، ضد کرم آسکاریس، قابض، ضد نفخ، مقوی قلب، خلط آور، ملین، مسهل، مقوی معده، مقوی اعصاب، ضد کرم، ضد زخم و اشتها آور(۴)
اندام مورد استفاده دارویی: گلبرگ(۵)
اشکال دارویی: دمکرده، تنتور، غرغره، روغن، پودر، عرق (۳)
فراورد های دارویی موجود در بازار عبارتند از: قرص اتریفل(۳)، گلقند
تداخلات دارویی: امکان تشدید اثرات داروهای آرامبخش و ضد افسردگی در صورت مصرف همزمان
منع مصرف و ملاحظات: گلبرگ، گلاب و اسانس گل سرخ بدون عارضه جانبی در حد مصرف دارویی و خوراکی.(۴)
طریقه مصرف:۵ تا ۱۰ گرم پودر گلبرگ همراه با مایعات مختلف یا عسل، دمکرده ۳۰ گرم از گلبرگ در آب جوش و مصرف روزانه ۲ الی ۳ فنجان، استفاده از ۳ میلی لیتر تنتور ۳ بار در روز(۳)
نوشته توسط حوریه رئیسی- ارشد گیاهان دارویی
منابع
این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش میشوند.
مدیر تعاون روستایی استان:
21 الی 24 آبان ماه
با حضور دکتر پیمان صالحی
کلیه حقوق سایت متعلق به کانون هماهنگی دانش، صنعت و بازار گل محمدی و گیاهان معطر می باشد.
