معنی کلمه مسخر

[مُ سَخْ خَ] (ع ص) نعت مفعولي از تسخير. رام و فرمان بردار کرده شده و مطيع. (غياث). تذليل شده و هر مقهوري که در خود قدرت رهايي از قهر را نداشته باشد. (از اقرب الموارد). رام کرده. (دهار). رام گشته. فرمانبردارشده. (صراح). مغلوب و مقهور و خوار شده. و رجوع به تسخير شود :همه اختران راي او را متابعهمه خسروان حکم او را مسخر.فرخي.چو بندگان مسخر همي سجود کندزمين همت او را سپهر آينه فام.فرخي.وين جانوران روان گرفتهبيچاره نبات را مسخر.ناصرخسرو.گويند مان بصورت خويش اينهمه هميکايشان همه خداي جهان را مسخرند.ناصرخسرو.اين دار خلافت پدر رادر زير نگين مسخر آرم.خاقاني.با هر پياده پاي دواسبه فلک دوانسلطان يک سوارهء گردون مسخرش.خاقاني.بسته کمر آسمان چو پيکانماند به درت مسخران را.خاقاني.- مسخر ساختن؛ رام کردن. مسخر کردن. مطيع ساختن :مصطفي در شصت و سه، اسکندر اندر سي و دودشمنان را مسخ کردند و مسخر ساختند.خاقاني.- مسخر شدن؛ رام شدن. مطيع گشتن. منقاد شدن :شير بينم شده متابع رنگباز بينم شده مسخر خاد.مسعودسعد.هرگزم در سر نبود اين پشهء سودا وليکپيل اگر در بند مي افتد مسخر مي شود.سعدي.جهان مسخر من مي شود چو مست شومپياله در کف من خاتم سليمان است.صائب.- مسخر کردن؛ رام کردن. مطيع ساختن. منقاد کردن. مقهور ساختن. ستدن. اشغال کردن :اي سند چو استر چه نشيني تو بر استرچون خويشتني را نکند مرد مسخر.منجيک.پاک و بي عيب خدائي که قدير است و عزيزماه و خورشيد مسخر کند و ليل و نهار.سعدي.ملوک روي زمين را به استمالت و حکمتچنان مطيع و مسخر کند که ملک يمين را.سعدي.- مسخر گرداندن؛ مسخر کردن. مطيع ساختن. رام گرداندن : منکران توحيد و تمجيد باري تعالي را به برهان قاطع شمشير مسخر گردانيد. (ترجمهء تاريخ يميني ص348).- مسخر گشتن؛ رام گشتن. مسخر شدن. مطيع شدن. منقاد گشتن :وزين بيست و يک تن يکي پادشا شددگر جمله گشتند او را مسخر.ناصرخسرو.|| کسي که مکلف شده باشد کاري را بدون دستمزد انجام دهد. (از اقرب الموارد). بدون اجرت به کاري واداشته شده.

کلمات مشابه

معنی ( مسخر ) در لغت نامه دهخدا

معنی ( مسخر ) در لغت نامه معین

0